przez Marcin » Pt, 9 sie 2002, 11:50
Pismo Ministerstwa Finansów - Wicedyrektora Podatków Bezpośrednich i Opłat
z dnia 22 listopada 1994 r.
PO 5/1-804-01619/94
W odpowiedzi na pismo z 30 września 1994 r. Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje:
Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 22 czerwca 1994 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 76, poz. 345) została zwolniona od podatku dochodowego - z mocą od 1 stycznia 1994 r. - wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez zakład pracy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszących kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych na podstawie skierowania zakładu pracy (§ 12 ust. 1 pkt 35 zmienionego rozporządzenia).
Na podstawie wyżej cytowanego przepisu zwolnieniem z opodatkowania objęte są świadczenia przyznane pracownikowi przez zakład pracy zgodnie z postanowieniami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz.U. Nr 103, poz. 472) w związku z kształceniem w szkołach dla dorosłych i szkołach wyższych oraz kształceniem dokształcaniem, a także doskonaleniem w formach pozaszkolnych.
W powołanym rozporządzeniu MEN oraz MPiPS z dnia 12 października 1993 r. zakres świadczeń, przysługujących pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe i wykształcenie ogólne, został zróżnicowany w zależności od formy kształcenia (szkolna bądź pozaszkolna) oraz od faktu, czy pracownik podjął naukę na podstawie skierowania zakładu pracy, czy bez takiego skierowania.
W konsekwencji powyższego, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:
1) świadczenia z tytułu kształcenia pracownika w formach szkolnych w szkołach podstawowych, ponadpodstawowych i wyższych przyznane przez zakład pracy na podstawie § 4 ust. 2 bądź § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia MEN oraz MPiPS z 12 października 1993 r., tj. zarówno w przypadku podjęcia nauki w szkole na podstawie skierowania zakładu pracy, jak i bez tego skierowania, w zakresie:
a) zwrotu kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia na zasadach obowiązujących przy podróżach służbowych w kraju, o ile nauka odbywa się w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania i miejsce pracy pracownika,
b) pokrycia kosztów podręczników i innych materiałów szkoleniowych,
c) pokrycia opłaty za naukę pobieranej przez szkołę;
2) świadczenia z tytułu kształcenia, dokształcania, a także doskonalenia pracownika w formach pozaszkolnych, jak studia podyplomowe, kursy, seminaria, samokształcenie kierowane, przyznane przez zakład pracy na podstawie § 9 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia MEN oraz MPiPS z 12 października 1993 r., tj. pracownikom podnoszącym kwalifikacje w formach pozaszkolnych na podstawie skierowania zakładu pracy, w zakresie zwrotu kosztów uczestnictwa, w tym również zakwaterowania, wyżywienia i przejazdu.
W przypadku pracowników, którzy podjęli naukę w formach pozaszkolnych (na studiach dyplomowych, kursach, seminariach etc.) bez skierowania zakładu pracy - ww. rozporządzenie MEN oraz MPiPS z 12 października 1993 r. zawiera w § 11 upoważnienie dla zakładów pracy jedynie do udzielenia urlopu bezpłatnego i zwolnienia z części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia w wymiarze ustalonym na zasadzie porozumienia między zakładem pracy i pracownikiem (nie zawiera natomiast ww. rozporządzenie upoważnienia do pokrywania przez zakład pracy w takim przypadku kosztów związanych z uczestnictwem w tych formach dokształcania).
Stąd też jeżeli zakład pracy opłaca (częściowo lub w całości) koszty dokształcania w formach pozaszkolnych pracownikowi, któremu nie udzielił skierowania - nie ma podstaw do zastosowania zwolnienia tych świadczeń na podstawie § 12 ust. 1 pkt 35 rozporządzenia Ministra Finansów z 21 grudnia 1991 r. (Dz.U. Nr 124 poz. 553 z późn. zm.) od podatku dochodowego od osób fizycznych.
Ponieważ § 12 ust. 1 pkt 35 cyt. rozporządzenia miało identyczne brzmienie jak obecnie art. 21 ust. 1 pkt 90 updof, pogląd wyrażony w przytoczonym piśmie MF zachowuje - moim zdaniem - nadal aktualność.