SpecPrawny.pl | Forum Prawne

Chyba jednak od 16. Co do powodów, to nie mam pojęcia. Trzebaby spytać kogoś, kto zajmuje się rodzinnym.

15 lat.

16 lat - małżeństwo
+15 lat - współżycie bez udziału prokuratora

Gazeta Podatkowa nr 22 (228) z dn. 2006.03.16, strona 19
Autor: Cezary Kąkol

Konsekwencje zgody na zawarcie małżeństwa przez małoletnią

Moja 16-letnia córka jest w pierwszych miesiącach ciąży. Słyszałem, że można zwrócić się do sądu o zezwolenie na zawarcie małżeństwa przed ukończeniem 18 lat. Czy zawarcie małżeństwa przez moją małoletnią córkę spowoduje jeszcze jakieś skutki prawne? Czy istnieje jakiś termin "ważności" takiej zgody?

Co do zasady, osoby, które zamierzają zawrzeć związek małżeński, muszą mieć ukończone 18 lat - art. 10 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Wyjątek w tym zakresie dotyczy jedynie kobiet. Jeżeli ukończyła ona 16 lat sąd opiekuńczy może zezwolić jej na wcześniejsze zawarcie małżeństwa, gdy z okoliczności wynika, że będzie to zgodne z dobrem założonej rodziny. W ugruntowanej praktyce przyjmuje się, że taką okolicznością może być ciąża małoletniej. Zwrócenie się do sądu z wnioskiem o zezwolenie na wcześniejsze zawarcie małżeństwa powoduje, że sąd po przeprowadzeniu postępowania wydaje postanowienie w tej sprawie. Wyrażenie zgody oznacza, że staje się ono skuteczne z chwilą uprawomocnienia postanowienia, a samo postanowienie nie może być już zmienione ani uchylone. Odpowiadając na pytanie Czytelnika trzeba stwierdzić, że zgoda nie jest w żadnym wypadku "terminowa" w tym sensie, że możliwość skorzystania z niej nie jest limitowana określonym czasem. Zależy to jedynie od woli samej małoletniej i naturalnie jej rodziców jako przedstawicieli ustawowych. Oczywiście sądowa zgoda staje się już nieprzydatna, jeżeli kobieta osiąga wiek 18 lat. Wtedy obowiązują reguły i może ona samodzielnie podjąć decyzję w przedmiocie zawarcia związku małżeńskiego.

Zakładając, że córka Czytelnika zdecyduje się na wcześniejsze zawarcie małżeństwa, wypada odnotować bardzo istotny skutek w sferze cywilnoprawnej kobiety. Zawarcie małżeństwa powoduje, że córka stanie się w sensie prawnym pełnoletnia - art. 10 Kodeksu cywilnego. Jest to rodzaj fikcji prawnej, która niesie za sobą pewne prawne konsekwencje. W pierwszym rzędzie chodzi o to, że kobieta jako pełnoletnia dysponuje pełną zdolnością do czynności prawnych, mimo że formalnie nie ma ukończonych 18 lat. To z kolei oznacza, że może bez zgody rodziców jako przedstawicieli ustawowych nabywać prawa (np. kupić mieszkanie) lub zaciągnąć zobowiązania (np. kredyt w banku). Uzyskanie w tym trybie statusu pełnoletniej trwa aż do śmierci, ponieważ późniejsze ewentualne unieważnienie małżeństwa nie pozbawia kobiety pełnoletności, nawet jeżeli nastąpiłoby przed ukończeniem przez nią 18 lat.

Podstawa prawna:

* art. 10 ustawy z dnia 25.02.1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. nr 9, poz. 59 ze zm.),

* art. 10 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.),

* art. 561 § 1 ustawy z dnia 17.11.1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. nr 43, poz. 296 ze zm.).