SpecPrawny.pl | Forum Prawne

Interesuje mnie taka kwestia.

Przedstawiciel handlowy podejmując współpracę (własna działalność gospodarcza) o świadczenie usługi marketingową z pewną firmą XYZ (sprzedaż asortymentu firmy) dostał umową sporządzoną przez firmę XYZ. Umowa jest sporządzona na czas nieokreślony. Umowa zawiera pewien punkt. Otóż firma zastrzega sobie, że po rozwiązaniu umowy (niezależnie od tego kto rozwiązuje i w jakich warunkach) były przedstawiciel nie może podjąć pracy w konkurencji przez okres... 3 lat. W przypadku złamania tego zakazu, przedstawicielowi grozi kara 10 000 dolarów.
I tu moje pytanie. Czy zamieszczenie takiego punktu nie zobowiązuje jednocześnie drugiej strony (czyli firmy XYZ) do wypłaty ekwiwalentu (nie wiem jak to nazwać np. średniej miesięcznej ) za okres niemożności podjecia pracy i utracone korzyści przez przedstawiciela handlowego? Wypłaty pomimo nie zamieszczenia takiego punktu w umowie.
Jak to regulują przepisy prawa? Czy zapis taki w ogóle jest w świetle prawa ważny?

Nie napisałeś, jaka to była umowa. Jeśli zakaz konkurencji ma dotyczyć okresu po ustaniu stosunku pracy, byłemu pracownikowi należy się odszkodowanie z mocy art. 101 (2) Kp. W umowie należy określić okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy. Odszkodowanie to nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji; odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. Moim zdaniem, brak zapisu o odszkodowaniu przysługującym byłemu pracownikowi z tytułu zakazu konkurencji, powoduje nieważność umowy z powodu jej sprzeczności z prawem (art. 58 § 1 kc w zw. z art. 300 kp.). Jeśli nie mamy do czynienia z umową o pracę, a z umową cywilnoprawną, klauzulę dotyczącą zakazu konkurencji po jej rozwiązaniu bez przewidzenia odszkodowania należy oceniać z punktu widzenia jej zgodności z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 kc).

Odsyłam do rozdziału IIa Kodeksu Pracy: "Zakaz konkurencji". Art. 101 prim, par. 1 - 3 i art. 101.

Zakaz taki nie wynika z mocy samego kodeksu lub ustawy szczególnej, ale może być następstwem zawarcia odpowiedniej umowy. Umowa taka stanowi właściwie odrębną umowę między pracodawcą, a pracownikiem. Nie ma jednak błędu, jeśli będzie ona zawierała się w jednym dokumencie z umową o pracę. Jedynym warunkiem jest, że musi ona zachować formę pisemną - pod rygorem nieważności.

Istotnie, w przypadku gdy umowa obejmuje okres po ustaniu stosunku pracy, pracownikowi należy się odszkodowanie w wysokości nie niższej niż 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika w czasie trwania stosunku pracy, przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji.

Nie chodzi mi tu o umowę pracy, ale zwykłą umowę zawartą pomiędzy dwiema firmami prowadzącymi działność gospodarczą - chyba jest to umowa cywilnoprawna

W takim przypadku jest to na pewno umowa cywilnoprawna. Z jednej strony mamy zasadę swobody umów, z drugiej strony - pewne jej ograniczenia (art. 353 (1) kc: "Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego."). Jak już pisałem wyżej, taka umowa może budzić wątpliwości z punktu widzenia jej zgodności z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 kc). Gdyby omawiana klauzula konkurencyjna miała uniemożliwić w przyszłości podjęcie pracy w charakterze pracownika, byłaby ona także sprzeczna z zasadą wolności pracy (art. 10 kp.).

Marcin