SpecPrawny.pl | Forum Prawne

Prosze o rade w następującej sprawie: W roku szkolnym 2002/2003 podjęłam moja pierwszą pracę w szkole w której przyznano mi zasiłek na zagospodarowanie - który pobrałam.Będąc na stażu umowę miałam podpisaną tylko na rok.W związku z tym , że byłam w ciąży umowę o pracę przedłużono ze mną jedynie do dnia porodu (o miesiąc).Obecnie jestem na uropie macierzyńskim. W związku z tym że nie pracuje już w tej szkole pani dyrektor zażądała ode mnie zwrotu zasiłku na zagospodarowanie powołując się na kartę nauczyciela art 61 który mówi:
1. Nauczyciel, który swą pierwszą pracę zawodową w życiu podejmuje w szkole, na swój wniosek otrzymuje jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie w wysokości dwumiesięcznego otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego. Prawo do złożenia wniosku o wypłacenie zasiłku przysługuje nauczycielowi w okresie pierwszych dwóch lat pracy w szkole. Zasiłek wypłaca szkoła, w której nauczyciel jest zatrudniony w dniu złożenia wniosku.
2. Zasiłek, o którym mowa w ust. 1, podlega zwrotowi, jeżeli nauczyciel nie przepracuje trzech lat w szkole. W uzasadnionych przypadkach organ prowadzący szkołę może zwolnić nauczyciela w całości lub w części od obowiązku zwrotu zasiłku.
Czy dyrektorka ma podstawy aby tego ode mnie żądać? Płacić czy nie płacić? Prosze zwrócic uwage, że zasiłek podlega zwrotowi jeżeli nauczyciel nie przepracuje trzech lat w szkole. Nie ma żadnej mowy o pracy w tej samej szkole oraz o ciągłości pracy. Zaznaczam, ze nie zamierzam rezygnować z wykonywania mojego wyuczonego zawodu. Bardzo prosze o pomoc!!!!

Proszę zwrócić uwagę, że zasiłek podlega zwrotowi, jeżeli nauczyciel nie przepracuje trzech lat w szkole. Nie ma żadnej mowy o pracy w tej samej szkole oraz o ciągłości pracy. Zaznaczam, ze nie zamierzam rezygnować z wykonywania mojego wyuczonego zawodu.

Masz rację, przepis nie precyzuje, czy musisz przepracować trzy lata w tej samej szkole, czy też w szkole w ogóle.
W Twoim przypadku na razie nie widzę podstaw do żądania zwrotu zasiłku.

Wielu dyrektorów poza tym uznałoby Twój przypadek jednak za "szczególnie uzasadniony" - przecież chciałaś dalej pracować w tej samej nawet szkole, gdyby nie ciąża, pewnie by tak było.

Tu masz jeszcze odpowiedź:
http://eduseek.interklasa.pl/forum/read ... =755&t=755

Ewie z Rz. mozesz ufać, choć i jej zdanie tu może się różnić od zdania sądu, bo przepisy są nieprecyzyjne.

Moim zdaniem masz szansę uchylać się od zwrotu nawet gdybyś nie podjęła dalszej pracy w szkolnictwie - mogliby mieć kłopoty z uzyskaniem tytułu egzekucyjnego, bo nie z własnej winy przerwałaś pracę.
Chociaż... delegację do podjęcia decyzji ma organ prowadzący. Skoro może zwolnić, a nie musi, nawet w szczególnie uzasadnionym przypadku...
Dalibóg nie wiem.

Jak podejmiesz dalszą pracę w jakiejkolwiek szkole, sprawa wydaje się prosta: zwracać nie powinnaś.

W pierwszej chwili skłaniałem się ku przyjęciu obowiązku zwrotu, ale po przeczytaniu wypowiedzi Ewy na forum, do którego adres podał Roman, jej pogląd wydaje mi się możliwy do zaakceptowania. Sytuacja byłaby jasna, gdyby nauczyciel po zakończeniu pracy w szkole, podjął inną pracę. Wówczas powstawałby obowiązek zwrotu zasiłku. Jednak w sytuacji, gdy nauczyciel zostaje pozbawiony pracy nie ze swojej winy i zamierza kontynuować pracę w tym charakterze, to obowiązek zwrotu wydaje się być zbyt daleko idący, zwłaszcza gdy ma to związek z ciążą nauczycielki, jak to ma miejsce w rozpatrywanej sprawie. Przepis nie nakazuje przepracować trzech lat w jednej szkole. Z art. 61 ust. 1 zdanie trzecie KN wynika, że zasiłek wypłaca szkoła, w której nauczyciel posiadający wymagane kwalifikacje jest zatrudniony w dniu złożenia wniosku. Wprowadzenie takiej normy, rozstrzygającej ewentualne wątpliwości, świadczy o tym, że ustawodawca liczy się z tym, iż nauczyciel może zmienić szkołę, w której pracuje. Przepis też nie wprowadza jasno wymogu ciągłości pracy, aczkolwiek ze względów słuszności w sytuacjach, w których nauczyciel sam rezygnuje z pracy w szkole albo podejmuje ją w innym charakterze, opowiadałbym się za obowiązkiem zwrotu.
W zaistniałej sytuacji radziłbym nie dokonywać zwrotu, a wystąpić do organu prowadzącego szkołę o zwolnienie od obowiązku zwrotu zasiłku na podstawie art. 61 ust. 2 KN. Nawet gdyby organ nie przychylił się do takiego wniosku, odzyskanie zasiłku byłoby możliwe tylko na drodze sądowej. Niewykluczone, że sąd pracy (bo ten sąd wydaje mi się właściwy do rozpatrzenia powództwa o zwrot zasiłku na zagospodarowanie) w takiej sytuacji przychyliłby się do stanowiska nauczycielki.

Uchwała SN I PZP 53/93 OSNC 1994/7-8/152, (11.01. 1994)


Pracownikowi, który po raz pierwszy podjął pracę w charakterze nauczyciela, a poprzednio był zatrudniony w charakterze instruktora praktycznej nauki zawodu w zakładzie pracy prowadzącym szkołę przyzakładową, przysługuje jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie, określony w art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19 ze zm.)

Uchwała 7 sędziów - zasada prawna SN III PZP 41/83 OSNC 1984/6/87 (20.12.1983.)

Jednorazowy zasiłek przewidziany w art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19 z późniejszymi zmianami) przysługuje nauczycielowi, który w tym charakterze podejmuje pracę w szkole po raz pierwszy.

Fragment uzasadnienia:

Artykuł 61 ust. 1 Karty Nauczyciela stanowi, że "Nauczyciele, którzy swą pierwszą pracę podejmują w szkole, otrzymują jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie się w wysokości dwumiesięcznego należnego im wynagrodzenia zasadniczego".

Z brzmienia przepisu wynika, że zasiłek na zagospodarowanie przysługuje osobie, która podejmuje pracę w charakterze nauczyciela w szkole, dla którego praca w tym charakterze jest pierwszą pracą.

Wykładnia językowa omawianego przepisu prowadzi do wniosku, że świadczenie określone jako "zasiłek na zagospodarowanie" przysługuje w przypadku, gdy pierwsze zatrudnienie następuje z równoczesnym spełnieniem ustawowego wymogu co do charakteru (nauczyciel) i miejsca (szkoła) zatrudnienia.

Powyższa wykładnia art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela prowadzi do wniosku, że prawo podmiotowe do zasiłku na zagospodarowanie istnieje także wtedy, gdy podjęcie pierwszej pracy w szkole w charakterze nauczyciela poprzedzone było zatrudnieniem w innym zakładzie pracy lub nawet pracą w szkole, ale w innym charakterze.

a jak rozumieć wyrok wewnętrznie sprzeczny?

W czym dostrzegasz sprzeczność w tym orzeczeniu ? Czy czytałeś całe uzasadnienie ?

Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 11 stycznia 1994 r.
I PZP 53/93

Sąd Najwyższy przy udziale prokuratora w sprawie powództwa Tadeusza S. przeciwko Zespołowi Szkół Technicznych w K. o zasiłek na zagospodarowanie po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Wojewódzki - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie postanowieniem z dnia 12 listopada 1993 r. VII Pr. 340/93 do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 kpc:

„Czy nauczycielowi, który po raz pierwszy podjął zatrudnienie w tym charakterze, a dotychczas był zatrudniony w charakterze instruktora praktycznej nauki zawodu w zakładzie pracy prowadzącym tzw. „Szkołę Przyzakładową”, przysługuje jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie określony w art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. 1982 r. Nr 3 poz. 19 z późn. zmianami)?”

podjął następującą uchwałę:

Pracownikowi, który po raz pierwszy podjął pracę w charakterze nauczyciela, a poprzednio był zatrudniony w charakterze instruktora praktycznej nauki zawodu w zakładzie pracy prowadzącym szkołę przyzakładową, przysługuje jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie określony w art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. 1982 r. Nr 3 poz. 19 ze zm.).

Uzasadnienie
Przedstawione przez Sąd Wojewódzki - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zagadnienie prawne powstało na tle następującego stanu faktycznego.

Powód Tadeusz S. w okresie od 1 października 1973 r. do 31 sierpnia 1992 r. pracował nieprzerwanie w należącym do Fabryki Łożysk Tocznych w K. Zespole Szkół Technicznych w charakterze instruktora praktycznej nauki zawodu. W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. 1991 r. Nr 95 poz. 425 ze zm.), z dniem 1 września 1992 r. powód - w następstwie porozumienia zakładów pracy - stał się nauczycielem praktycznej nauki zawodu w powstałym Zespole Szkół Technicznych podległym Kuratorium Oświaty i Wychowania w L. Skutkiem tego powód z dniem 1 września 1992 r. uzyskał status nauczyciela, do którego mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. 1982 r. Nr 3 poz. 19 ze zm.). Uzyskanie statusu prawnego nauczyciela w rozumieniu Karty Nauczyciela stało się podstawą wystąpienia przez powoda z żądaniem wypłacenia mu przewidzianego w art. 61 ust. 1 tej Karty zasiłku na zagospodarowanie. Rozstrzygając sprawę na korzyść powoda Sąd Rejonowy - Sąd Pracy w Kraśniku powołał się na treść uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 1983 r. III PZP 41/83 (OSNCP 1984/6 poz. 87, OSPiKA 1985/2 poz. 44), wpisanej do Księgi zasad prawnych, która jego zdaniem jednoznacznie rozstrzyga sporne zagadnienie.

Natomiast w ocenie Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na tle (bezspornego) stanu faktycznego powstają jednakże wątpliwości interpretacyjne. Za uwzględnieniem powództwa przemawia literalne brzmienie art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela, a nadto to, iż do 1 września 1992 r. powód był pracownikiem Fabryki Łożysk Tocznych w K., a nie nauczycielem. Gdyby jednak - zdaniem tego Sądu - zastosować wykładnię celowościową wskazanego przepisu, to jej wynik przemawiałby zdecydowanie za nieuwzględnieniem powództwa. Nie ulega bowiem wątpliwości, że powód legitymujący się ponad trzydziestoletnim stażem pracy jest już dawno „zagospodarowany”. Wydaje się zaś, że ustawodawca stanowiąc przepis art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela miał na myśli młodego nauczyciela, któremu należy ułatwić start zawodowy w związku z podjęciem pracy w charakterze nauczyciela.

Sąd Najwyższy rozważając niniejszą sprawę doszedł do wniosku, że nie ma powodów, by odstępować od stanowiska wyrażonego w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 1983 r., w której przyjęto, iż jednorazowy zasiłek przewidziany w art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela przysługuje nauczycielowi, który w tym charakterze podejmuje pracę w szkole po raz pierwszy. Sąd Najwyższy w składzie orzekającym w niniejszej sprawie podziela przy tym argumentację i kierunek rozumowania zawarty w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego. W szczególności trafny jest wyrażony w niej pogląd, że wykładnia językowa art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela prowadzi do konkluzji, iż świadczenie określone jako „zasiłek na zagospodarowanie” przysługuje w przypadku, gdy pierwsze zatrudnienie następuje z równoczesnym spełnieniem ustawowego wymogu co do charakteru (nauczyciel) i miejsca (szkoła) zatrudnienia. Prowadzi to do wniosku, że prawo podmiotowe do zasiłku na zagospodarowanie istnieje także wtedy, gdy podjęcie pierwszej pracy w szkole w charakterze nauczyciela poprzedzone było zatrudnieniem w innym zakładzie pracy lub poprzedzone było nawet pracą w szkole, ale w innym charakterze. Odstąpienie od warunku - przewidzianego poprzednio w art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 1972 r. - Karta praw i obowiązków nauczyciela (Dz. U. 1972 r. Nr 16 poz. 114) - podjęcia pracy bezpośrednio po ukończeniu studiów prowadzi do wniosku, że wolą ustawodawcy było nieuzależnianie prawa do zasiłku na zagospodarowanie od tego, że praca w szkole jest pierwszą pracą w życiu lub pierwszą pracą po studiach; uzależnione jest ono tylko od faktu podjęcia pierwszej pracy w szkole w charakterze nauczyciela w tym sensie, że zasiłek ten nie przysługuje, gdy nauczyciel podejmuje pracę w szkole drugi lub kolejny raz.

Zgodzić należy się również z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20 grudnia 1983 r., że łagodząc warunki nabycia prawa do zasiłku na zagospodarowanie w art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela ustawodawca nadał mu charakter zachęty materialnej do podejmowania pracy w szkołach w zawodzie nauczycielskim.

Przyznanie zasiłku na zagospodarowanie nie jest uzależnione od tego, czy dany nauczyciel jest już „zagospodarowany” czy nie; okoliczność ta nie jest przedmiotem badania niezależnie od tego, kiedy dana osoba podejmuje zatrudnienie w charakterze nauczyciela oraz w jakiej znajduje się sytuacji majątkowej, mieszkaniowej i rodzinnej. Badaniu też nie podlega to, czy zasiłek w istocie zostaje przeznaczony na zagospodarowanie, czy na inne cele. Wbrew stanowisku Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych redagując przepis art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela ustawodawca miał na myśli nie tylko młodych nauczycieli, skoro wyraźnie zrezygnował - z istniejącego poprzednio - wymogu podjęcia zatrudnienia bezpośrednio po ukończeniu studiów i poza miejscem stałego zamieszkania. Mając na uwadze dyrektywy celowościowe należy dojść do wniosku - przy założeniu, że zasiłek z art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela w istocie nabrał cech zachęty materialnej do podejmowania pracy w zawodzie nauczycielskim - iż istotne jest to, czy dana osoba podejmując pracę w charakterze nauczyciela z zasiłku tego już korzystała czy też nie, niezależnie zaś od tego, jaka jest jej sytuacja mieszkaniowa, majątkowa i rodzinna oraz bez względu na to, na jakie konkretnie cele zasiłek ten zamierza przeznaczyć.

Powód zasiłku na zagospodarowanie poprzednio w ogóle nie otrzymał, gdyż nie był nauczycielem w rozumieniu Karty Nauczyciela (Karty praw i obowiązków nauczyciela), a przy tym dla takiej kwalifikacji jego statusu pracowniczego - która jest w tym wypadku rozstrzygająca - bez znaczenia jest to, że do niego jako instruktora praktycznej nauki zawodu w pewnym zakresie miały zastosowanie - co podkreślono w piśmie Kuratorium Oświaty w L. z dnia 9 grudnia 1992 r. - przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 sierpnia 1988 r. w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów Karty Nauczyciela na instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz na niektórych pracowników uspołecznionych zakładów pracy prowadzących prace pedagogiczne i wychowawcze (Dz. U. 1988 r. Nr 34 poz. 261). Stosowanie tych przepisów nie oznaczało bowiem, iż zmienił się jego status pracowniczy, w tym sensie, że z pracownika Fabryki Łożysk Tocznych w K. stał się on nauczycielem w rozumieniu przepisów Karty Nauczyciela (zatrudnionym w szkole), ani też nie prowadziło do przyznania mu zasiłku na zagospodarowanie jako instruktorowi praktycznej nauki zawodu (w Fabryce Łożysk Tocznych).

Z powyższych względów Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi jak w sentencji.

W czym dostrzegasz sprzeczność w tym orzeczeniu?

(...)wykładnia językowa art. 61 ust. 1 Karty Nauczyciela prowadzi do konkluzji, iż świadczenie określone jako „zasiłek na zagospodarowanie” przysługuje w przypadku, gdy pierwsze zatrudnienie następuje z równoczesnym spełnieniem ustawowego wymogu co do charakteru (nauczyciel) i miejsca (szkoła) zatrudnienia

Prowadzi to do wniosku (? - przyp. mój), że prawo podmiotowe do zasiłku na zagospodarowanie istnieje także wtedy, gdy podjęcie pierwszej pracy w szkole w charakterze nauczyciela poprzedzone było zatrudnieniem w innym zakładzie pracy lub poprzedzone było nawet pracą w szkole, ale w innym charakterze

Nie wiem, jak rozumieć wyprowadzenie takiego wniosku.

W chwili wydawania tego orzeczenia (1994 r.) art.61 ust. 1 KN brzmiał nieco inaczej niż teraz:

Nauczyciele, którzy swą pierwszą pracę obejmują w szkole, otrzymują jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie się w wysokości dwumiesięcznego należnego im wynagrodzenia zasadniczego.

Przy takim brzmieniu przepisu można było bronić tezy, że w przepisie chodzi o pierwszą pracę, spełniającą dwa warunki: praca w szkole i w charakterze nauczyciela, przy czym nie musiała to być pierwsza praca w ogóle. Przepis można było bowiem interpretować na różne sposoby i SN wybrał wykładnię celowością, korzystniejszą dla uprawnionych.

Obecnie jednak art. 61 ust. 1 KN (zdanie pierwsze) brzmi:

Nauczyciel, który swą pierwszą pracę zawodową w życiu podejmuje w szkole, na swój wniosek otrzymuje jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie w wysokości dwumiesięcznego otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego.

Dodanie podkreślonych przeze mnie wyrazów "w życiu" czyni wyżej powołane orzeczenie SN nieaktualnym.

Wszystko jasne.
Dzięki :-))

[*** Wymoderowane przez: Beatka ***]