SpecPrawny.pl | Forum Prawne

pewien mężczyzna został skazany za przestepstwo oszustwa. poszkodowani rozporzadzili swoim majatkiem na kwote 100.000 zł. sąd w wyroku zobowiazał go do naprawienie czesci szkody przez zapłate owych 100.00 w terminie do 3 lat od uprawomocnienia sie wyroku. czy dobrze rozumiem,że wtym zakresie wyrok ma powage rzeczy osadzonej a wiec poszkodowany nie moze dochodzic tych 100.00 w post cywilnym tzn nie tyle tej kwoty ile wczesniejszej spłaty? czy tylko ewentualnie moze dochodzić pozostałej czesci szkody, a co do zaplaty 100.00o sprawca ma 3 lata?
dzieki pozdrawiam..agnieszka

pomocne wg. mnie będzie uzasadnienie wyroku SN, w którym stwierdzono:

„ Tylko w sytuacjach, w których - po wszczęciu procesu cywilnego - na skutek prawomocnego zobowiązania przez sąd karny sprawcy przestępstwa do naprawienia szkody pokrzywdzonemu, które nadaje się do egzekucji cywilnej, może wystąpić tzw. następcza negatywna przesłanka procesowa, wymagająca umorzenia postępowania co do kwoty objętej zastosowanym środkiem oddziaływania karnego (art. 355 § 1 in fine kpc). Jakkolwiek bowiem w takich procesach karnych strony nie występują w tych samych (identycznych) rolach procesowych (powoda i pozwanego), ale jako pokrzywdzony i sprawca przestępstwa i nie występuje identyczność przedmiotu oraz podstawy prawnej sporu w takim rozumieniu, że orzeczenie sądu karnego rozstrzyga o roszczeniu cywilnoprawnym opartym na tej samej podstawie faktycznej i prawnej, czyli na określonej cywilnoprawnej normie dochodzonego roszczenia, to z aktualnych reguł procedury karnej wynika, że zobowiązanie przez sąd karny sprawcy szkody wyrządzonej przestępstwem do jej naprawienia jest orzeczeniem co do roszczeń majątkowych, jeżeli nadaje się ono do egzekucji cywilnej (art. 107 § 2 kpk) i stanowi osądzenie roszczeń majątkowych wynikających z przestępstwa w zakresie orzeczonym środkiem karnym.”
Dalej jednak czytamy….
”Należało jednak zwrócić uwagę, że w rozpoznawanej sprawie orzeczenie o obowiązku naprawienia szkody w określonym przez sąd karny terminie odsuwało w czasie (na dwa lata od uprawomocnienia się wyroku karnego z dnia 24 lipca 1998 r.) kompensatę szkody wyrządzonej pracodawcy, przez co w datach orzekania o wytoczonym powództwie przez sądy pracy nie nadawało się do egzekucji w myśl przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, a ponadto nie zawierało rozstrzygnięcia o odsetkach należnych od daty wyrządzenia szkody czynem niedozwolonym pracownika (przestępstwem). Nie było to zatem orzeczenie o roszczeniach majątkowych pokrzywdzonego pracodawcy w rozumieniu art. 107 kpk, przez co nie wystąpiła w sprawie cywilnej niedopuszczalność orzeczenia o roszczeniu w zakresie tej samej szkody wyrządzonej przestępstwem wraz z należnymi ustawowymi odsetkami.
Wyżej podniesione okoliczności prowadzą do wniosku, że orzeczenie sądu karnego zobowiązujące skazanego do naprawienia w całości lub w części szkody wyrządzonej przestępstwem, które nie nadaje się do egzekucji cywilnej, nie stanowi osądzenia sprawy cywilnej i nie pozbawia pokrzywdzonego możliwości dochodzenia w postępowaniu cywilnym jego roszczeń odszkodowawczych wynikających z tego czynu niedozwolonego. Jeżeli natomiast możliwe jest uzyskanie przez pokrzywdzonego tytułu wykonawczego dla orzeczenia co do roszczeń majątkowych, za jakie z woli ustawodawcy uważa się również prawomocne orzeczenie sądu karnego nakładające obowiązek naprawienia szkody (art. 107 § 1 i 2 kpk), to orzekanie w tym zakresie w postępowaniu cywilnym o roszczeniu pokrzywdzonego staje się niedopuszczalne w myśl art. 355 § 1 in fine kpc.”

Tak więc, z tego by wynikało iż jeżeli orzeczenie sądu karnego nie nadaje się jeszcze do egzekucji z uwagi na wyznaczony w wyroku 3 letni termin wywiązania się sprawcy z nałożonego na niego środka karnego, to powództwo o zasądzenie odszkodowania wraz z należnymi odsetkami w drodze procedury cywilnej jest zasadne.

Moje wątpliwości budzi jednak stanowisko Hoffmańskiego w komentarzu do art.107 kpk (Komentarz do KPK. C.H.Beck) w którym autor stoi na stanowisku iż,
„W sferze skutków wydania orzeczeń uznanych za orzeczenia co do roszczeń majątkowych w § 1 komentowanego przepisu trzeba natomiast odejść od dotychczasowych poglądów i stanąć na stanowisku, że orzeczenie o nałożeniu obowiązku naprawienia szkody, jak też zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz orzeczenie nawiązki - pomimo odrębnej podstawy - stwarza stan rei iudicatae dla ewentualnych roszczeń cywilnych o to, do czego sprawca został zobowiązany. Stanowisko to znajduje mocną podstawę w nowym brzmieniu art. 49a, art. 65 § 1 i art. 415 ukształtowanym nowelą Nr 11, które pozwala przyjąć, iż przepisy kodeksu nie zezwalają na kumulowanie rozstrzygnięć w przedmiocie odpowiedzialności odszkodowawczej z orzeczeniami w przedmiocie naprawienia szkody i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Artykuł 415 § 5 wprost wyklucza dopuszczalność orzeczenia nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, jeśli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Niedorzecznością byłoby zatem twierdzenie, iż nie zachodzi relacja odwrotna. Zob. również M. Łukaszewicz, A. Ostapa, Nawiązka, s. 81; P. Hofmański, W sprawie tzw. kompleksu cywilnoprawnego, s. 134.”

Biorąc pod uwagę powyższe wydaje mi się, że roszczenie o odszkodowanie w procesie cywilnym byłoby uzasadnione ale jedynie co do odsetek i wysokości szkody ponad tą którą uznał sąd karny. Art.415 par. 6. - Jeżeli zasądzone odszkodowanie, obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązka orzeczona na rzecz pokrzywdzonego nie pokrywają całej szkody lub nie stanowią pełnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, pokrzywdzony może dochodzić dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym.

Pozdrawiam

Rafałczak )

wczesniej powołałem się na uzasadnienie wyroku SN, nie podałem sentencji i sygnatury, oto one:

Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 lipca 2000 r.
I PKN 724/99
Monitor Prawniczy 2001/1 str. 6

OSNAPiUS 2002/2 poz. 38

Prawo pracy i prawo socjalne - Przegląd orzecznictwa 2002/2 str. 59

Orzeczenie sądu karnego zobowiązujące skazanego do naprawienia w całości lub w części szkody wyrządzonej przestępstwem, które nie nadaje się do egzekucji cywilnej, nie pozbawia pokrzywdzonego możliwości dochodzenia w postępowaniu cywilnym roszczeń odszkodowawczych wynikających z tego przestępstwa.

rafałku..to orzeczenie to ja tez czytałam..nie zapominaj,że mamy tego samego lexa w komputerkach;-)))) ..ale dzieki..za pomoc;)

hmm...mam jeszce innego lexa ;-)