SpecPrawny.pl | Forum Prawne

Witam
W 2002r roku doszło do wyrzadzenia przez komornika szkody.
Powództwo odszkodowcze zostało wniesione w 2004r.

Ponieważ stan prawny ulegał ciagłym zmianiom w wyniku zmian ustawodawczych oraz orzeczeń TK
- jaki stan prawny do przyjęcia odpowiedzialnosci SP moze być zastosowany przez Sąd w chwili orzekania?
1. z dnia wyrzadzenia szkody
2.z dnia wniesienia powództwa
3.z dnia orzekania ( wydania wyroku) o odpowiedzialności komornika

Prośba o podpowiedź, w/g mnie w chwili orzekania - wydania wyroku w I instancji.
pozdrawiam
Janek

Tak, masz rację rozmawialiśmy o tym, choć w innym kontekście.
Zasugerował mnie wyrok SN a w zasadzie jego uzasadnienie i stąd pojawiły się wątpliwości, oraz ponowny wątek.

Wyrok SN z 20.1.2005 r., III CK 169/04

W ocenie Sądu Najwyższego uprawomocnienie się postanowienia sądu oddalającego skargę na czynności komornika nie prowadzi do wyłączenia możliwości dochodzenia w odrębnym procesie odszkodowania od Skarbu Państwa.

W 1995 r. komornik sądowy rozpoczął przymusowe ściąganie długu małżonków Ch. od sprzedaży nieruchomości będącej ich własnością. Dokonanie opisu i oszacowania nieruchomości zostały zlecone biegłemu. Małżonkowie uznali, że przygotowana przez niego wycena nie odzwierciedlała rzeczywistej wartości nieruchomości. W szczególności zaś kwestionowali oszacowanie wartości zasadzonych na nieruchomości świerków srebrnych, które planowano w przyszłości wyciąć i sprzedać jako choinki. Małżonkowie Ch. skierowali do sądu skargę na czynności komornika. Sąd uwzględnił wyjaśnienia biegłego, który twierdził, że dokonując wyceny świerków uwzględnił nie tylko ich stan i wiek, ale też ceny i możliwości sprzedaży choinek w okolicy położenia nieruchomości. Skarga małżonków Ch. została oddalona postanowieniem, którego nie zaskarżono.

Po upływie kilku lat od uprawomocnienia się postanowienia sądu małżonkowie Ch. wystąpili przeciwko prezesowi sądu, który wydał postanowienie. Powołując się na art. 417 KC zażądali wypłaty odszkodowania w wysokości 135 tys. zł za szkodę wyrządzoną postanowieniem wskutek utraty środków pieniężnych w przewidywanej przez nich wysokości ze sprzedaży egzekucyjnej. Zgodnie z rozwiązaniem przewidzianym w powołanym przepisie Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza państwowego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności. Funkcjonariuszami państwowymi w rozumieniu tego przepisu są pracownicy organów władzy, administracji lub gospodarki państwowej, osoby działające na zlecenie tych organów, osoby powołane z wyboru, sędziowie i prokuratorzy oraz żołnierze sił zbrojnych. Osoba, która wskutek niezgodnego z prawem orzeczenia sądu poniosła szkodę, może dochodzić odszkodowania od Skarbu Państwa. Sąd Najwyższy uznał, że warunkiem koniecznym do występowania z takimi żądaniami jest istnienie rzeczywistego i adekwatnego związku przyczynowo-skutkowego między błędnym orzeczeniem sądu a szkodą poniesioną przez skarżącego (zob. wyrok SN z 29.10.2004 r., III CK 485/03, MoP Nr 23/2004, s. 1063).

Zgodność tego przepisu z Konstytucją była kwestionowana, jednak TK uznał, że art. 417 KC rozumiany w ten sposób, że Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie funkcjonariusza państwowego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, jest zgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji (zob. wyrok TK z 4.12.2001 r., SK 18/00, OTK Nr 8/2001, poz. 256). Jednocześnie jednak stwierdzono sprzeczność z Konstytucją art. 418 KC, który ograniczał odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza państwowego na skutek wydania orzeczenia lub zarządzenia, do przypadków gdy przy wydaniu orzeczenia lub zarządzenia nastąpiło naruszenie prawa ścigane w trybie postępowania karnego lub dyscyplinarnego, a wina sprawcy szkody została stwierdzona wyrokiem karnym lub orzeczeniem dyscyplinarnym albo uznana przez organ przełożony nad sprawcą szkody. Brak stwierdzenia winy w wyroku karnym lub orzeczeniu dyscyplinarnym nie wyłączał jednak odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę, jeżeli wszczęciu albo prowadzeniu postępowania karnego lub dyscyplinarnego stoi na przeszkodzie okoliczność wyłączająca ściganie. Przepis ten utracił moc obowiązującą od 18.12.2001 r.

Zarówno sąd I, jak i II instancji oddaliły żądanie małżonków Ch. Stwierdzono, że nie odwoływali się od aktualnie kwestionowanego postanowienia oddalającego ich skargę na czynności komornika, mimo, że przysługiwał im środek zaskarżenia. W ocenie sądów uprawomocnienie się tego postanowienia oznacza, że do kompetencji sądu rozpatrującego skargę małżonków Ch. nie należy badanie jego prawidłowości. Ponadto sąd II instancji uznał, że biegły właściwie wycenił wartość nieruchomości, w tym zasadzonych na niej świerków. Wyrok sądu II instancji został zaskarżony do SN. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej pełnomocnik małżonków Ch. zarzucił mu naruszenie przepisów postępowania oraz przepisów KC.

Kasacja została oddalona. W ocenie SN ocena roszczeń małżonków dokonana przez sąd II instancji była zgodna z obowiązującym prawem. Jednocześnie podkreślono, że nawet uprawomocnienie się postanowienia sądu oddalającego skargę na czynności komornika nie oznacza wyłączenia dopuszczalności dochodzenia w odrębnym postępowaniu przez osobę, z której majątku dokonuje on egzekucji, odszkodowania od Skarbu Państwa za szkody wywołane tym orzeczeniem. Ponieważ postanowienie, które zdaniem małżonków Ch. miało spowodować szkodę w ich majątku zostało wydane przed wyrokiem TK z 4.12.2001 r. i do oceny zasadności ich roszczenia o odszkodowanie należy zastosować art. 417 i nast. KC w brzmieniu wówczas obowiązującym. SN uznał, że postanowienie sądu nie było sprzeczne z wówczas obowiązującym porządkiem prawnym.

Wyrok SN z 20.1.2005 r., III CK 169/04

I z tego powodu pozwoliłem sobie ponownie zadać pytanie,ponieważ wątpliwości pozostały.
pozdrawiam
Janek